هدف از برگزاری این کارگاه، معرفی نظریه‌ی روانکاوی، به‌ویژه در حوزه‌ی مطالعات ادبی و هنری، و ترسیم چشم‌انداز روشنی از مفاهیم بنیادی و روش‌شناسیِ خاص این رهیافت در نقد ادبی است. روانکاوی امروزه یکی از پُرطرفدارترین و مهم‌ترین رویکردهای نقد ادبی محسوب می‌شود و شرح و تبیین روش‌شناسیِ آن یک فصل مستقل از همه کتاب‌های جدید در این رشته (نظریه و نقد) را به خود اختصاص داده است. این شیوه از نقد ماهیتی میان‌رشته‌ای دارد و به‌ویژه از زمانی در ادبیات کاربرد پیدا کرد که متون اصلی نظریه‌ی روانکاوی در چند دهه‌ی نخستِ قرن بیستم به طور گسترده منتشر شدند. از آن زمان تاکنون، این نظریه در بسیاری از حوزه‌های علوم انسانی، به‌ویژه مطالعات هنری و ادبی، عمیقاً تأثیر گذاشته است. «کارگاه نظری ـ عملی نقد ادبی روان‌کاوانه» به‌گونه‌ای طراحی شده است که شرکت‌کنندگان پس از اتمام این دورهی آموزشی به‌درستی بدانند که نظریه روانکاوی چیست، مفروضات اساسیِ آن کدام‌اند، چه مقاصدی را دنبال می‌کند، روش‌شناسیِ آن چیست و چگونه در نقد متون ادبی و آثار هنری به کار می‌رود. به این منظور، علاوه بر توضیح مبانی تئوریک روانکاوی و شرح اصطلاحات و روش‌شناسیِ آن، یک فیلم سینمایی و برخی متون ادبی (شعر و داستان کوتاه) از منظر این نظریه نقد خواهند شد. این کارگاه به نظریه‌ی روانکاوی کلاسیک اختصاص دارد و در آن به مکاتب پسافرویدی (از جمله نظریه‌ی یونگ و نظریه‌ی لاکان) صرفاً اشاراتی گذرا خواهد شد زیرا شرح و تبیین مبانی هر یک از این مکاتب نیازمند دورهی آموزشی جداگانه‌ای است.
پنج جلسهی نخستِ این کارگاه جنبه‌ی نظری دارند و در آن‌ها برخی از پایه‌ای‌ترین مفاهیم نظریه‌ی روانکاوی توضیح داده می‌شوند. از جلسهی ششم، نیم‌ساعتِ ابتدای هر جلسه به مباحث نظری و یک ساعت کامل به نقد عملی با کاربرد مفاهیم و روش‌شناسی روانکاوی اختصاص خواهد یافت. مباحث نظری این کارگاه بر اساس کتاب «کاربرد روانکاوی در نقد ادبی» از زیگموند فروید (انتشارات مروارید، چاپ سوم، زمستان ۹۹) مطرح خواهد شد و لازم است شرکت‌کنندگان هر هفته بخشی از مطالب این کتاب را که در کارگاه اعلام می‌شود برای جلسهی بعد بخوانند. متون نمونه‌ای که در کلاس نقد خواهند شد همگی از ادبیات و سینمای ایران خواهند بود.
همچنان که از نام «کارگاه» برمی‌آید، این دورهی آموزشی به صورت کلاس درس یا سخنرانی برگزار نخواهد شد، بلکه انتظار می‌رود شرکت‌کنندگان در کارهای کارگاه (مطالعه‌ی پیش از کارگاه و بحث‌های درون‌کارگاهی) فعالانه مشارکت کنند تا پس از اتمام دوره بتوانند مقالات نقد یا پژوهش‌های مستقل خود را با رویکرد روانکاوی بنویسند.
مدت دوره: ۱۳ جلسهی آنلاین
زمان برگزاری: دوشنبه‌ها و جمعه‌ها، ساعت ۷ عصر
شروع دوره: ۱ اسفند ۱۳۹۹
پیش‌ثبت‌نام و کسب اطلاعات بیشتر واتس‌اپ ۰۹۰۲۹۶۴۵۵۴۸، اینستاگرام atu_lit_elmi@
برچسب‌ها: نقد ادبی, نقد روان‌کاوانه, نظریه‌ی روان‌کاوانه, کارگاه نقد روان‌کاوانه